Antidepressiva

* Een antidepressivum (ook wel stemmingsverbeteraar genoemd) is een medicijn dat de symptomen van een depressie tegengaat.

Hoewel wetenschappers nog steeds zoeken naar hoe antidepressiva werken, is een populaire theorie dat bij ernstige depressies de natuurlijke balans tussen bepaalde stoffen in de hersenen hersteld wordt, waardoor een nieuw chemisch evenwicht ontstaat en de klachten meestal stabiliseren. Het gaat daarbij om de zogenaamde neurotransmitters met name de stof serotonine. Patienten worden minder somber en krijgen weer plezier en belangstelling voor de dingen om zich heen. De middelen werken doorgaans, maar meestal laat verbetering even op zich wachten. In het algemeen gaan de medicijnen pas na twee tot vier weken werken. In Nederland worden steeds vaker antidepressiva voorgeschreven. In 2007 kregen 937.000 mensen in totaal 6,7 miljoen recepten tegen depressie voorgeschreven. Het aantal mensen dat antidepressiva gebruikt is sinds 1999 elk jaar met 6 procent gegroeid. Een antidepressivum (meervoud: antidepressiva) wordt vooral gebruikt om de symptomen van een depressie te verminderen. Daarnaast kan deze groep medicijnen een gunstig effect hebben bij angststoornis zoals de paniekstoornis, de sociale fobie en de obsessieve-compulsievestoornis. Verder worden antidepressiva ingezet bij de behandeling van boulimia nervosa en PMDD (Premenstrual Dysphoric Disorder; een stemmingsstoornis die verband houdt met de menstruatiecyclus).

En zo kreeg ik jaren geleden ook een antidepressiva voor geschreven door de huisarts. Dit middel stond in de boeken bekend als HET middel bij PMS klachten met betrekking tot stemmingswisselingen. Begin 30 was ik en ondanks mijn verdriet door het niet zwanger worden, was ik niet depressief. Ik vond het dan ook een heel raar idee om op mijn leeftijd aan deze medicijnen te gaan. Alsof depressie überhaupt leeftijd gerelateerd zou zijn? Maar wat meer rust in mijn hoofd dat zag ik wel zitten. En ik kon er toch ook weer mee stoppen? Dus begon ik aan de Prozac. Het duurt echter ongeveer een maand voordat je iets merkt van de werking. Tot die tijd kunnen sommige symptomen alleen maar erger worden en is het zelfs volhouden. Ik werd nog misselijker, kreeg een erg droge mond en werd kriegelig. Ook in de periode dat ik anders geen klachten had gehad. Voor mij werd het dus tijdelijk alleen maar slechter. Tot dat dan eindelijk die rust kwam. Ja rust was het zeker. Sterker nog; de wereld ging een beetje langs me heen. Het raakte me niet zo. Een voordeel was dat ik daarom niet meer geïrriteerd was en alles wel best vond. Je kreeg mij niet zo makkelijk meer op de kast gejaagd. Maar als je geen dieptepunten meer hebt, heb je ook geen hoogtepunten meer. Letterlijk en figuurlijk! De rust ging samen met afvlakking en de  bijwerkingen vond ik niet gering.

Ik zie mezelf nog zo zitten tijdens een vakantie in Turkije op het strand kijkend naar de zee. Het was prachtig weer en het uitzicht adembenemend. Een drankje, lekker eten, een goed boek kortom een heerlijke week samen. Maar het deed me niets. Ik kon me bedenken dat dit perfect was en geweldig maar het voelde niet zo. Uren kon ik slapen. ‘s Nachts maar ook overdag. En dan nog voelde ik me moe. Super relaxed maar moe. Uiteindelijk heb ik een kleine half jaar de Prozac geslikt. Goed om geprobeerd te hebben wat het doet met mijn PMS. Ja ik werd een stuk rustiger maar mijn lichamelijke klachten gingen er niet mee weg. Mijn downs miste ik voor geen kant maar mijn ups wel. De afvlakking, vervlakking zorgde ervoor dat ik mijn eigen enthousiasme voor de dingen in het leven die ik leuk vond, ontzettend miste. Als je iets doet waarvan je alleen maar WEET dat je het leuk vindt maar niet meer zo voelt, wordt het leven wel erg saai. Voor mij een reden om te stoppen. Maar ik kan me voorstellen dat genoeg andere vrouwen er wel baat bij hebben en doorgaan omdat ze blij zijn dat de somberte uit hun leven is. Uiteraard reageert iedereen weer anders op een medicijn.

Helaas is er nog steeds een enorm taboe met betrekking tot antidepressiva. Vaak gepaard met schaamte. Naar het ziekenhuis voor een gekneusde arm of een blindedarmontsteking is nog tot daar aan toe maar antidepressiva slikken omdat je depressief bent of last van stemmingswisselingen, is nog steeds een behoorlijke kwestie. Mensen zien het vaak als een karaktertrek of falen cq zwakte van een persoon en niet in de vorm van een ziekte. Ik weet nog zo goed dat de reacties om de dood van Antonie Kamerling mij zo enorm verbaasde. Die jongen had een mooie lieve vrouw en dito kinderen, een prachtig huis en een geweldige carrière. Hij had alles om maar gelukkig te kunnen en vooral moeten zijn. Dat zijn depressiviteit hem de dood in joeg, konden velen niet begrijpen. Hoewel ik zijn suïcidale (manische) depressiviteit verre weg en ook gelukkig niet ken, weet ik wel wat het is om te worden overvallen door bepaalde gevoelens en stemmingswisselingen waar je totaal geen grip op hebt. Wat kan ik dan ook elke keer  blij en opgelucht zijn dat deze net zo hard verdwijnen als dat ze komen elke maand. Maar als dat niet zo is, dan is het zwaar. Heel erg zwaar. Voor de buitenwereld zijn deze stemmingswisselingen of depressie vaak moeilijker te hanteren dan een fysieke handicap die zichtbaar is.

Zelf heb ik nu de vraag gesteld aan de VU of ik de antidepressiva mag slikken in alleen die slechte twee weken. Hoewel het middel ongeveer dan een maand nodig heeft om goed te werken, schijnt het bij vrouwen met PMS anders te gaan. Daar er al een gevoeligheid voor de serotonine opname in de hersenen is, kan het zijn dat de antidepressiva bij deze vrouwen wel eerder gaat werken (zie de video van Dr. Schagen van Leeuwen en Dr. H. van de Wiel). Nu ruim tien jaar na mijn Prozac ervaring zou ik dit graag willen proberen en ben dan ook in afwachting van het antwoord van de VU hierop. Wordt in mei vervolgd! 

* Bron Wikipedia